Dây đai an toàn là thiết bị bảo hộ không thể thiếu trong các công việc làm việc trên cao như: xây dựng, điện lực, viễn thông, lắp đặt mái nhà… Đặc biệt tại các công trình ở Hải Phòng, nơi hoạt động thi công diễn ra liên tục, việc sử dụng dây đai đúng cách là yếu tố sống còn giúp bảo vệ tính mạng người lao động.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều tai nạn lao động nghiêm trọng vẫn xảy ra dù công nhân đang mang dây đai. Nguyên nhân chính đến từ việc sử dụng sai cách hoặc dùng dây đai không đạt chuẩn.Trong bài viết này, Bảo hộ lao động Vĩnh Xuyên – Hải Phòng sẽ chỉ ra 5 lỗi nguy hiểm hàng đầu khi sử dụng dây đai an toàn mà người lao động, kỹ sư và nhà thầu nhất định phải tránh để đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình làm việc.
1. Đeo dây đai sai cách / không đúng vị trí
Một trong những lỗi phổ biến và nguy hiểm nhất khi sử dụng dây đai an toàn là đeo không đúng cách. Nhiều người lao động cho rằng chỉ cần “mặc vào” là đủ, nhưng thực tế, nếu đeo sai kỹ thuật, dây đai không những không bảo vệ được bạn mà còn có thể gây thêm chấn thương khi xảy ra tai nạn.
Dưới đây là những lỗi thường gặp trong cách đeo:
Móc sai điểm neo: Thay vì móc vào vị trí chịu lực ở lưng hoặc bụng, một số người móc dây vào những chỗ yếu hoặc sai hướng. Dẫn đến việc dây đai không thể giữ được cơ thể khi rơi.
Dây đai bị lỏng hoặc quá chật: Nếu dây quá lỏng, cơ thể sẽ bị trượt khi ngã. Nếu quá chật, có thể gây siết vào vùng cổ, bụng hoặc ngực, làm tăng nguy cơ chấn thương nội tạng khi chịu lực.
Dây bị xoắn, lệch vị trí: Nhiều trường hợp người dùng đeo dây đai bị lệch vai, lệch hông hoặc dây bị vặn xoắn. Điều này khiến dây không phân bổ lực đều khi xảy ra sự cố.
Cách đeo đúng:
Dây đai phải được điều chỉnh vừa khít với cơ thể: không quá lỏng để tránh tuột, không quá chật gây khó thở.
Móc dây vào điểm neo tiêu chuẩn, thường là vị trí giữa lưng (với dây toàn thân) hoặc bụng (tùy loại đai).
Kiểm tra kỹ dây đeo đã ôm sát vai, đùi, và không bị xoắn trước khi bắt đầu làm việc.
Việc đeo dây đúng cách tưởng như đơn giản nhưng lại quyết định sự an toàn của người lao động. Đừng chủ quan – hãy dành vài phút để kiểm tra kỹ càng trước khi lên cao.
Cách đeo dây đai an toàn đúng cách
2. Không kiểm tra dây đai trước khi sử dụng
Dây đai an toàn là thiết bị cứu sinh, nhưng không có nghĩa là bạn có thể hoàn toàn yên tâm chỉ vì “đang đeo”. Nếu dây đai đã bị hỏng, xuống cấp hoặc có lỗi kỹ thuật mà không được kiểm tra trước khi sử dụng, nguy cơ tai nạn nghiêm trọng là rất cao.
Trong thực tế, rất nhiều công nhân, thợ xây, thợ điện… bỏ qua bước kiểm tra dây đai trước khi bắt đầu công việc, nhất là trong các công trình gấp rút, thiếu giám sát an toàn.
Những hư hỏng thường gặp cần chú ý:
Dây đai bị rách, mục hoặc đứt chỉ may: Những chỗ đứt nhỏ, sờn vải có thể không thấy rõ bằng mắt thường, nhưng sẽ ảnh hưởng đến khả năng chịu lực khi xảy ra sự cố.
Khóa móc bị gỉ sét hoặc lỏng lẻo: Móc nối là bộ phận chịu tải trọng chính khi có va chạm. Nếu gỉ hoặc kẹt, dây đai sẽ mất chức năng giữ người.
Dây giảm chấn đã bị bung: Một số loại dây đai có bộ phận giảm chấn để hạn chế lực tác động khi rơi. Nếu dây này đã từng bị bung trong lần ngã trước nhưng không được thay thế, thì lần tiếp theo sẽ không còn tác dụng bảo vệ.
Hướng dẫn kiểm tra an toàn trước khi sử dụng:
Kiểm tra toàn bộ dây đai: từ dây đeo, khóa, đường chỉ may, các khớp nối đến bộ phận giảm chấn.
Kéo thử các móc khóa, đảm bảo khóa ăn chắc và không bị rơ lỏng.
Quan sát các dấu hiệu hư hỏng như vết nứt, mòn, rỉ sét, hoặc dây bị biến dạng.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, tuyệt đối không sử dụng và báo cho quản lý để thay thế thiết bị mới.
Chỉ mất vài phút để kiểm tra, nhưng có thể cứu sống bạn trong tình huống nguy hiểm. Đừng để sự chủ quan phải trả giá bằng tính mạng.
Lựa chọn điểm neo an toàn khi ở trên cao
3. Dùng sai loại dây đai cho môi trường làm việc
Không phải loại dây đai an toàn nào cũng phù hợp cho mọi công việc. Thực tế, nhiều tai nạn đã xảy ra chỉ vì người lao động hoặc nhà thầu sử dụng sai loại dây đai, không đúng với tính chất và môi trường làm việc. Đây là một trong những lỗi rất phổ biến tại các công trình nhỏ lẻ hoặc đơn vị thi công muốn tiết kiệm chi phí.
Một số ví dụ điển hình về việc dùng sai dây đai:
Dùng đai bán thân ở công trình cao tầng: Loại đai này chỉ giữ phần bụng và hông, không đủ khả năng bảo vệ khi ngã từ độ cao lớn.
Thợ điện sử dụng dây đai không cách điện: Điều này cực kỳ nguy hiểm, vì trong môi trường làm việc có điện áp cao, dây đai phải được thiết kế chống dẫn điện để đảm bảo an toàn.
Dùng dây leo núi thay cho dây chống rơi công nghiệp: Dây leo núi không đạt tiêu chuẩn bảo hộ lao động công nghiệp, dẫn đến nguy cơ mất an toàn khi chịu tải trọng lớn.
Giải pháp an toàn:
Luôn lựa chọn đúng loại dây đai an toàn chuyên dụng theo tính chất công việc: dây đai toàn thân, đai bán thân, dây chống rơi tự rút, dây cách điện…
Tham khảo tiêu chuẩn kỹ thuật (ANSI, CE, TCVN) trước khi sử dụng.
Khi làm việc tại công trình xây dựng, điện lực, viễn thông, lắp đặt mái nhà ở Hải Phòng, hãy đảm bảo rằng đội ngũ thi công đều được trang bị dây đai phù hợp, đạt chuẩn quốc tế và đúng mục đích sử dụng.
Việc chọn sai loại dây đai có thể khiến thiết bị mất hoàn toàn tác dụng bảo vệ, đồng nghĩa với việc tính mạng người lao động bị đe dọa. Đừng để sự chủ quan hoặc tiết kiệm chi phí dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
4. Không gắn vào điểm neo an toàn
Một chiếc dây đai an toàn dù đạt tiêu chuẩn cao đến đâu cũng không có tác dụng nếu không được gắn vào đúng điểm neo an toàn. Đây là lỗi nghiêm trọng mà nhiều người lao động, đặc biệt là các đội thi công nhỏ lẻ, thường xuyên mắc phải.
Lỗi phổ biến trong thực tế:
Gắn móc dây vào lan can, ống sắt tạm, thang nhôm hoặc các kết cấu không cố định.
Móc dây vào dây đeo lưng của người khác làm cùng, tưởng rằng sẽ “giữ nhau”.
Không có điểm neo chuyên dụng nên chọn đại vị trí bất kỳ cho tiện.
Những hành động trên tiềm ẩn rủi ro cực lớn, bởi khi xảy ra sự cố:
Vật neo không đủ chịu lực sẽ bị bật, kéo theo người lao động rơi tự do.
Nếu móc vào người khác, cả hai có thể cùng bị kéo ngã, gây tai nạn dây chuyền.
Yêu cầu kỹ thuật đối với điểm neo an toàn:
Phải là điểm cố định, chắc chắn, không bị di chuyển trong quá trình làm việc.
Có khả năng chịu được tải trọng tối thiểu 1000kg (hoặc theo tiêu chuẩn kỹ thuật dây đai sử dụng).
Nên đặt điểm neo cao ngang hoặc cao hơn vùng lưng người sử dụng, để đảm bảo giảm thiểu khoảng rơi và lực giật khi xảy ra tai nạn.
Ưu tiên sử dụng hệ thống điểm neo chuyên dụng (như móc treo, cột neo đạt chuẩn), đặc biệt trong các công trình xây dựng, làm việc trên mái, hay điện lực tại khu vực thành phố lớn như Hải Phòng.
Gợi ý: Nếu nơi làm việc không có sẵn điểm neo an toàn, hãy sử dụng thêm thiết bị hỗ trợ như dây nối, bộ neo trung gian hoặc tham khảo giải pháp lắp đặt hệ thống điểm neo đạt chuẩn từ đơn vị bảo hộ uy tín.
Việc móc dây vào điểm không đảm bảo chẳng khác gì không dùng dây đai. Đây là sai lầm có thể cướp đi sinh mạng chỉ trong tích tắc nếu người lao động chủ quan.
Lựa chọn đai phù hợp với môi trường sử dụng
5. Tiếp tục dùng dây đai sau khi đã bị ngã
Nhiều người lao động sau khi trải qua một cú ngã vẫn tiếp tục sử dụng lại dây đai an toàn cũ vì nghĩ rằng: “Dây chưa đứt, vẫn dùng được”. Đây là một sai lầm cực kỳ nguy hiểm mà không ít người mắc phải, đặc biệt ở các công trình nhỏ, nơi thiếu giám sát an toàn lao động.
Vì sao không được dùng lại dây đai sau khi đã bị ngã?
Sau một cú rơi, dây đai phải chịu lực tác động lớn, khiến cấu trúc bên trong bị biến dạng mà mắt thường không thể thấy.
Bộ phận giảm chấn thường sẽ bung ra hoặc giãn tối đa sau lần sử dụng đầu tiên, và không thể hoạt động lại nếu có lần rơi tiếp theo.
Các khóa, móc nối có thể bị lỏng, nứt, giảm khả năng chịu tải, dẫn đến mất hoàn toàn chức năng bảo vệ.
Hậu quả của việc tái sử dụng dây đai sau khi ngã:
Khi xảy ra rơi lần thứ hai, dây không còn khả năng chịu lực → người lao động có thể rơi tự do.
Tạo cảm giác “an toàn ảo” khiến người sử dụng chủ quan, không kiểm tra kỹ trước khi làm việc.
Giải pháp an toàn bắt buộc:
Dây đai an toàn chỉ sử dụng một lần duy nhất sau khi đã chịu lực chống rơi.
Ngay sau khi xảy ra sự cố, phải loại bỏ dây đai cũ, báo cáo cho quản lý và thay thế bằng thiết bị mới.
Nên chọn mua dây đai tại các đơn vị uy tín tại địa phương, ví dụ như Bảo hộ lao động Vĩnh Xuyên – Hải Phòng, nơi có chính sách bảo hành, đổi mới rõ ràng và sản phẩm đạt chuẩn ANSI, CE, TCVN.
Việc tiết kiệm một bộ dây đai cũ có thể phải trả giá bằng tính mạng. Đừng đánh đổi sự an toàn của bản thân và đồng đội vì tâm lý “dùng tạm cũng được”.
Việc trang bị dây đai an toàn không chỉ là yêu cầu bắt buộc trong thi công, mà còn là quyền được bảo vệ tính mạng của mỗi người lao động. Tuy nhiên, chỉ “đeo cho có” mà không hiểu cách sử dụng đúng sẽ biến thiết bị này trở nên vô nghĩa – thậm chí gây nguy hiểm hơn.
Qua 5 lỗi thường gặp được chia sẻ trong bài viết, hy vọng bạn nâng cao ý thức về an toàn khi sử dụng đai an toàn. Nếu bạn đang băn khoăn chưa biết chọn loại dây đai nào phù hợp, hoặc cần tìm địa chỉ cung cấp thiết bị bảo hộ chất lượng – giá tốt tại Hải Phòng, hãy để Bảo hộ lao động Vĩnh Xuyên đồng hành cùng bạn.
